Beter voorkomen … Op 23 en 24 november bracht onze onze cluster lifetech de belangrijkste spelers in het healthtech-ecosysteem samen om de ontwikkeling van innovatieve projecten rond gezondheidspreventie aan te moedigen en te bevorderen. Dit was een primeur voor België, dat over alle ingrediënten beschikt om van Brussel de Europese hub inzake gezondheidspreventie te maken.
Onder preventie verstaan we alle maatregelen om het ontstaan (primaire preventie), en in voorkomend geval het verspreiden en het voortduren (secundaire preventie) of het verergeren (tertiaire preventie) van overdraagbare of niet-overdraagbare ziekten, gezondheidsproblemen of handicaps.
Hoewel dit essentieel, en zelfs onontbeerlijk is om de veerkracht van de gezondheidszorg te verbeteren, is de sector van de preventieve gezondheidszorg nog steeds “te weinig ontwikkeld, want zeer behoudsgezind”, zoals Pieter Sauwens van de firma Deloitte uitlegt. Deloitte heeft in opdracht van hub.brussels een studie uitgevoerd waarin de marktkansen en innovatieve bedrijfsmodellen in België, Duitsland en Zweden voor deze specifieke sector worden geëvalueerd.
Een complex te meten impact
De belangrijkste uitdaging ligt erin dat de effecten van preventie moeilijker kunnen worden aangetoond en gemeten dan voor andere activiteitensectoren het geval is, wat ontmoedigend kan werken op de steunmaatregelen. Hoe kunnen we bijvoorbeeld een significant verband vaststellen, ondersteund door cijfers, tussen een goede voeding en een gezond lichaam?
“Momenteel worden gezondheidswerkers betaald om ziektes te genezen, niet om ze te voorkomen. We moeten structureel een goede verstandhouding onderhouden om preventieoplossingen te bevorderen en te ontwikkelen”, voegt Sophie Liénart, lifetech-adviseur bij hub.brussels, eraan toe.
De OESO en de Europese Commissie wijzen erop dat “vermijdbare ziekenhuisopnames voor chronische ziekten (astma, COPD, diabetes) kunnen worden teruggedrongen via zorgtrajecten die beginnen met preventie. Evenzo kan sterfte die verband houdt met kanker verder worden teruggedrongen dankzij preventie en screening.“
Nochtans kan “preventie tot op heden worden vergeleken met het banksysteem: gefragmenteerd en hermetisch afgesloten, met weinig bruggen tussen de verschillende disciplines” (Deloitte). In het tijdperk van digitalisering heeft de preventiesector grote behoefte aan een platform voor uitwisseling en ontmoeting, waar vrije toegang is tot alle bestaande oplossingen en gegevens kunnen worden gedeeld, in Europa en daarbuiten.
Daar verschijnt onze lifetech-cluster ten tonele…
Brussel als nieuwe preventiehub
Het Brussels Gewest is bijzonder actief op het gebied van ondernemerschap en innovatie, met 240 bedrijven die in 2019 actief waren in de levenswetenschappen. De sector van de medische hulpmiddelen is het sterkst vertegenwoordigd en de sector digitale gezondheid kent de krachtigste groei. Alleen al binnen de cluster lifetech.brussels zijn er een dertigtal Brusselse ondernemingen actief op het gebied van preventie.
De belangrijkste troeven van Brussel qua gezondheid en gezondheidsinnovatie:
- Aanwezigheid van talrijke hoogstaande onderwijs- en onderzoeksfaciliteiten, zowel universiteiten als hogescholen, op het gebied van gezondheid.
- Medische zorg en onderzoek: hoge concentratie van ziekenhuizen, waaronder universitaire ziekenhuizen (14 algemene ziekenhuizen, verspreid over 26 locaties).
- Staat bovenaan als Belgisch Gewest wat het aantal ziekenhuisbedden per 100.000 inwoners (673,8) betreft.
- Zeer diverse bevolking qua leeftijd en gezondheid: vruchtbare voedingsbodem om een hub te creëren.
- Potentieel om een technologiecentrum te worden en als laboratorium dienst te doen voor preventieve healthtech-oplossingen.
- Digitaal ecosysteem met hoog groeipotentieel.
Ons lifetech-cluster wil Brussel positioneren als pionier inzake innovatieve preventie, met het creëren van een aantrekkelijk ecosysteem voor de ondernemers, de industrie, de investeerders, de gezondheidswerkers en de eerstelijnsgezondheidsactoren. Dit om de toegang tot preventie en de levenskwaliteit voor de gehele bevolking van Brussel en daarbuiten te verbeteren.
Sommige actoren, die geheel of gedeeltelijk actief zijn op het gebied van gezondheidspreventie, herkennen zichzelf echter niet in het thema: Lifetech wil deze belanghebbenden dan ook bewustmaken door bijzondere aandacht aan hen te besteden, met name door inhoud in kaart te brengen en voor te stellen die hun ontwikkeling stimuleert.
Brusselse juweeltjes inzake preventie
Brussel is een bolwerk van toonaangevende start-ups op het gebied van gezondheidspreventie. Hun reputatie heeft zich al tot ver buiten de landsgrenzen verspreid. We vermelden bijvoorbeeld: Kaspard, Innovation Sprint, Mintt, MoveUP, Neuroventis, Nutrinomics, Esperity, imagilys of Evoluno, maar ook opkomende pareltjes zoals Gratiago, waarvan het team de juryprijs won op de MedTech Accelerator 2022
De eerste editie van de Prevention Days: een success
Met 160 deelnemers, 38 afspraken voor speedmeetings, 31 sprekers en 2 keynotesprekers was de eerste editie van de “Prevention Days” een succes.
Dankzij de steun van het EFRO heeft dit evenement het dubbele doel bereikt: de zichtbaarheid van innovatieve projecten op het gebied van gezondheidspreventie ondersteunen en de verschillende actoren van het Brussels-Belgische ecosysteem voor gezondheidstechnologie en -preventie samenbrengen: start-ups, overheidsinstanties, universiteiten, ziekenfondsen, investeerders, gezondheidswerkers, consultants en farmaceutische bedrijven waren aanwezig tijdens deze twee intensieve dagen van ervaringsuitwisseling en informele besprekingen.
In de toespraken kwamen verschillende soorten actoren iets vertellen over hun concrete samenwerkingen.
We vermelden bijvoorbeeld de start-up Nutrinomics, die het woord nam aan de zijde van de Société Scientifique de Médecine Générale (SSMG), over een gezamenlijke studie, of de vertegenwoordiger van het Patient Expert Center die dieper inging op zijn werk met de start-up Esperity, en de Universitaire Ziekenhuizen Saint-Luc, die ook vertegenwoordigd waren.
Gezondheidspreventie: ondergefinancierde opportuniteiten
Tijdens de Prevention Days kwamen verschillende soorten financiële actoren getuigen over hun concrete en financiële steun aan starters in de sector gezondheidspreventie.
- Finance&invest.brussels heeft zijn portefeuille van 7 start-ups inzake gezondheidspreventie voorgesteld en wees daarbij op het toenemende belang van oplossingen op dit gebied.
- Mensura, de eerste Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk in België, investeert en zoekt nieuwe partnerschappen met ondernemingen uit de sector
- Carevolution, een gezamenlijk initiatief van Partenamut en Helan, investeert in innovatieve oplossingen en heeft een uiteenzetting gegeven over de financiële samenwerking met MoveUP. De CEO bracht in herinnering dat de groep tot 2 miljoen euro per onderneming kan investeren.
- Op Europees niveau omvat het programma Horizon Europe drie oproepen voor projecten gericht op ondernemingen die actief zijn rond gezondheidspreventie. De CEO van Innovation Sprint, een vooraanstaand lid van de cluster, sprak ook over de versterkte samenwerking met Lifetech om een beroep te kunnen doen op waardevolle Europese steun.
Een brand new studie
Tijdens deze eerste editie werden de belangrijkste conclusies van de innovatieve studie die in samenwerking met het bureau Deloitte werd uitgevoerde innovatieve studie exclusief gedeeld. Het doel was om in België, Zweden en Duitsland marktkansen en innovatieve bedrijfsmodellen voor de sector ‘gezondheidspreventie’ te onderzoeken. Ook werden succesverhalen uit de drie landen en hun belangrijkste succesfactoren geanalyseerd om andere projecten die succesvolle en duurzame bedrijfsmodellen willen opzetten de weg te tonen.
Naast de acties die intern worden uitgevoerd, heeft de Lifetech-cluster zich in 2022 ook aangesloten bij verschillende consortia van actoren en/of initiatieven rond dit thema. Deze omvatten:
- Coalition Next Belgium, waar uitdagingen inzake secundaire/tertiaire preventie aan bod kwamen en waar ziekenhuis- en farmaceutische actoren sterk vertegenwoordigd waren.
- De Groep voor de lancering van de projectoproep E-Health Venture, waar voornamelijk kwesties inzake primaire preventie worden behandeld.
- Het evenement Hack Healthcare, met thema’s die betrekking hebben op de drie soorten preventie. De besproken onderwerpen staan centraal tijdens de hackathon die in juni 2022 wordt georganiseerd en waarvan lifetech een kennispartner is.
Deze verschillende initiatieven wijzen erop dat het onderwerp zich niet alleen binnen de lifetech-cluster, maar ook op nationaal niveau weerklank vindt. De toepassing van deze oplossingen inzake gezondheidspreventie moet worden aangemoedigd en verder ontwikkeld om de gezondheid van de Brusselse bevolking op hun niveau te verbeteren.
